MGA ALAMAT Kabanata 3, El Filibusterismo ni Jose Rizal

Pumapasok na nga noon sa lawa ang bapor at tunay na napakaringal ang tanawing tumambad sa kanilang paningin. Humanga ang lahat. Sa harap, nakalatag ang kaakitakit na lawa, naliligid ng luntiang pampangin at asul na bundok, kahawig ng isang napakalaking salamin na may kuwadrong esmeralda at sapiro upang masalaminan ng langit. Sa kanan, nakalatag ang mahabang pampangin, lumilikha ng mga look na may
kaaya-ayang kurba. At doon sa malayo, may kalabuan ang kawit ng Sugnay. Sa dakong likuran ng harap, maharlikang nakatindig ang Makiling, mahirap limutin, napuputungan ng maninipis na ulap. At sa kaliwa, ang pulo ng Talim, ang Susong Dalaga na may malalambot na kunday at nagpapatunay sa pangalan nito. Read the rest of this entry »

winners of the 62nd Carlos Palanca Memorial Awards for Literature

fastfacts for this year’s contest:

1,077 entries in 20 categories
59 winning works were selected from 58 writers
half (29 authors) are first time winners

Here is the complete list of this year’s winners:

FILIPINO DIVISION:
Dulang Pampelikula
1st – Rodolfo Vera (Death March)
2nd – Richard S. Legaspi (Primera Bella)
3rd – Mia A. Buenaventura (Ang Bulag na Musikero)
Read the rest of this entry »

Ang Pinagmulan ng Bohol

Salin ni Patrocinio V. Villafuerte

Ang mga tao noon ay naninirahan sa kabila ng ulap. Isang araw, ang kaisaisang anak na babae ng Datu ay nagkasakit. Hindi mapalagay ang Datu.
“Tanod, may sakit ang anak ko. Humayo ka, papuntahin mo rito ang manggagamot. Ngayon din!”
“Ngayon din po, Mahal na Datu!”
Nang dumating ang matandang manggagamot at ang tanod sa tahanan ng Datu…
“Magagawa ng matandang lalaki ang anuman na makagagaling sa kaniya!” ang sabi ng Datu.
Sinuring mabuti ng matandang manggagamot ang maysakit.
Pagkatapos ng pagsusuri, nag-usap ang manggagamot at ang Datu sa labas ng
kubo. Tumawag ng pulong noon din ang Datu. . . Read the rest of this entry »

Kaligirang Pangkasaysayan ng Pabula

Noong sinaunang panahon, nakahiligan na ng mga katutubong Pilipino ang pagsasalaysay sa kung ano ang kanilang nakikita, nadarama at maging ang pinaniniwalaan.

Dito ibinatay ang pinagmulan ng mga sinaunang panitikan na ating binabasa at pinagaaralan sa kasulukuyang panahon. Isa ang pabula sa mga itinuturing na pinakaunang uri ng panitikan na kinagigiliwan ng mga tao sa daigdig. Sa pampanitikang depinisyon, ang pabula ay uri ng kuwentong pambata na ang gumaganap ay mga hayop na kumikilos, nag-iisip at nagsasalita na parang tao at sa bandang huli’y nagdudulot sa bawat mambabasa ng mabubuting aral .
Bago pa man makarating sa Pilipinas ang mga banyagang pabula tulad ng ‘Ang Lobo at ang Uwak” at “Ang Leon at ang Daga” ni Aesop ng Gresya, isinasalaysay na sa mga liblib na lalawigan at rehiyon ng bansa ang kani-kanilang ipinagmamalaking katutubong pabula. Read the rest of this entry »

New Yorker in Tondo

By Wilfredo Ma. Guererro

Scene 1: Mrs. M: Visitors, always visitors, nothing but visitors all day long. I‟m beginning to feel like a society matron. Mrs. M: Tony! I thought you were on the province. Tony: Is that you aling Atang? Mrs. M: of course. It‟s I, foolish boy. Why? Tony: You don’ look like Aling Atang. Mrs. M: I had a haircut. Think it’s horrible? Tony: Oh, no, no.. You look just wonderful. Aling Atang for a moment, I thought you were Kikay. Mrs. M: Oh, you are so palikero as ever, Tony. But come in. Here, sit down. How is your mother? Tony: Poor mother. She is homesick for Tondo. She wants to come back here at once. Mrs. M: How long have you been away? Read the rest of this entry »

Napagawi ako sa Mababang Paaralan

Lamberto E. Antonio

Napagawi ako sa mababang paaralan
Na dating karnabal ng kambing, baboy at kalabaw,
At dating kubeta ng ilang kababaryo
Pag bakasyon grande o Sabado’t Linggo.
Di na ito ang ilang tiwangwang na kuwartong may tapal
Na sawali’t atip na kugong butas-butas, na ang klaseng
Nagdidiskas ng Pepe en Pilar at gudmaners
Ay tanaw na tanaw ng mga sabungerong naglalakad.
Ngayon, may arko nang bakal at alambre ang geyt;
May bakod na pader, magarang plagpol, entablado’t Read the rest of this entry »

Paglisan sa Tsina

ni Maningning Miclat

(1) Isinulat ko ang una kong tula “Isn’t It?” noong high school. Labing-isang taong gulang ako noon. Nakakatuwa iyon, ang saya ko. Nakasulat sa malayang taludturan, nakilala ko na mayroon pala akong indayog. Nang mabasa ng mga kaibigan ko, sinabi nila na walang katuturang tula daw iyon at tinawag ko nga na tula ng kawalang katuturan.
(2) Katawa-tawa ang panahong kinalakhan ng henerasyon ko sa Tsina. Hindi naapektuhan ng Rebolusyong Pangkultura ang tadhana namin. Wala noong consumerismo na tutukso sa aming mga hangarin, ni hahamon na paninindigan namin sa Sosyalismo. Dapat kaming maging Spartan. Dapat makakuha kami ng mataas na grade para makapasok sa magandang eskuwela.
(3) Alam naming lahat na ang mga senior student sa eskuwela namin na nakatira sa dorm ay lumalabas sa kalsada kapag oras nang patayin ang mga ilaw para makapagaral sa ilalim ng poste. Marami kang hahangaan doon. May isa akong kaklase na makapagrerecite nang paabante at paatras sa buong nobelang Water Margin. Marunong magkaligrapiya at magpiano ang isa kong pinakamatalik na kaibigan sa klase, kaya kung maglalakad siya at maramdamang hindi tama ang lakad niya, babalik siya sa pinanggalingan sa paniniwalang “practice makes perfect”. Read the rest of this entry »

Words of Wisdom

Damiana L. Eugenio, the mother of Philippine Folklore compiled and edited what may very well be considered as the most comprehensive collection of proverbs in our country. There is a limited number
of works like this in existence. She spent a lifetime collecting pieces of folk literature that reveal our ancestors‟ wisdom. When she gathered proverbs from various areas in our country, she declared that our elders lived by simple, yet very meaningful rules of righteous living. In fact, she asserted that even the Spaniards who colonized our country noticed how proverbs formed part of the native spirit. Spanish missionaries were found to have translated such proverbs and other oral expressions in Spanish in order for their fellow religious people to learn our indigenous languages. By doing so, they were able to interact with the early Filipinos their and eventually introduce the Catholic faith.
Read the rest of this entry »

The Spiders by Artemio Tadena

One night the spiders came, but not as spiders do.
Behind her, where she knew the window trees
Stood stiff and tight as though a storm was set to blow,
She thought she heard the rasping of a thousand knees,
Minute and hairy. When she turned, she saw
The creatures, swarming, wave on wave on wave, Read the rest of this entry »

There’s A Teenager in the House

(by Kerima Polotan-Tuvera)

There’s a teenager in my house. Until a few years ago, he was my son. But when he turned thirteen, he also became this tall stranger with new pimples around his nose and an insolence in his manners.

For nearly two years now, there’s been an undeclared war between him and me. He wins the skirmishes but he loses the battles. He may get his way every now and then, but he knows that I make the big decisions. I am always tempted to punish him, and I am sure that he has thought of fighting back. We are suddenly to each other two people we don’t like very much. He has ideas that shock me and I have standards that appall him. Once or twice, we manage to rediscover each other. Read the rest of this entry »